![](/media/lib/457/n-machina-coelestis-2633afc235b646747e89497f1942bbfa.jpg)
Pięć dzieł Heweliusza wpisano na Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata
8 czerwca 2021, 10:21Na Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata wpisano wyjątkową kolekcję 5 drukowanych traktatów astronomicznych Jana Heweliusza. Jak podkreślono na stronie Pamięć Polski, w jej skład wchodzi pięć unikatowych na światową skalę egzemplarzy: Selenographia i Cometographia – obie z odręczną dedykacją astronoma dla Biblioteki Rady Miasta Gdańska, której spadkobierczynią jest PAN Biblioteka Gdańska, oraz Selenographia, Machinae coelestis pars prior i Machinae coelestis pars posterior z ilustracjami ręcznie kolorowanymi przez samego astronoma.
![](/media/lib/457/n-dzien-i-noc-0d6c14068a370a81df12baa00a51c15b.jpg)
Bakterie pomogły w oczyszczeniu rzeźb Michała Anioła
4 czerwca 2021, 13:15Włoscy specjaliści posłużyli się starannie wyselekcjonowanymi bakteriami, by dokończyć oczyszczanie rzeźb Michała Anioła z zespołu grobowego Medyceuszów (Nowej Zakrystii) we Florencji. Wykorzystano szczepy Serratia ficaria SH7, Pseudomonas stutzeri CONC11 i Rhodococcus sp. ZCONT. Wyniki projektu mają zostać zaprezentowane jeszcze w tym miesiącu.
![](/media/lib/457/n-most-fff201316e49df4a6addaf735d2e68bd.jpg)
Gruzja: obniżony poziom wody pozwolił archeologom przyjrzeć się zatopionemu mostowi Pompejusza
2 czerwca 2021, 14:38Otwarcie wrót śluz elektrowni wodnej Zemo Avchala obniżyło poziom wody w rzece Kura (gruz. Mtkwari), odsłaniając starożytny most Pompejusza. Archeologom dano 48 godzin na jego sfotografowanie i badania. Trzydziestego pierwszego maja po zamknięciu wrót konstrukcja ponownie zniknęła pod wodą.
![](/media/lib/456/n-kurhan-636adb8718e013671969950e8ca92cb2.jpg)
Na Ukrainie archeolodzy odkopują niezwykły kurhan
27 maja 2021, 18:45Kilka tygodni temu, podczas robót drogowych w pobliżu wsi Nowooleksandriwka położonej pod miastem Dniepr, trafiono na kurhan. Trwające od 1,5 miesiąca prace wykopaliskowe pokazują, z jak niezwykłym zabytkiem mamy do czynienia.
![](/media/lib/456/n-tuba1-627d8816ada589dbf89fee028ef17970.jpg)
Wyjątkowa tuba romana – niezwykłe odkrycie na północy Francji
25 maja 2021, 10:21W kwietniu na dawnym rzymskim forum w miejscowości Bavay (Bagacum Nerviorum) na północy Francji zauważono trzy nietypowo wyglądające kamienne płyty. Znajdowały się one w północno-zachodnim rogu galorzymskiego kryptoportyku. Gdy płyty uniesiono, oczom archeologów ukazał się niezwykły depozyt wotywny.
![](/media/lib/455/n-stulbia-96303f0b7c8769d59159329f38d33059.jpg)
Zwierzęta bez mózgu też śpią. Sen pojawił się jako funkcja metaboliczna, a nie neurologiczna?
20 maja 2021, 09:01Studia nad snem są prowadzone zwykle pod kątem badań neurologicznych i tak też jest postrzegana rola snu. Tymczasem badania nad jednymi z najprostszych zwierząt – hydrami – wskazują, że sen pojawił się na długo przed pojawieniem się mózgu. A pojawił się z powodów metabolicznych.
![](/media/lib/451/n-ingenuity-df4e865d50e70df1915a458604b0a205.jpg)
Pierwszy w historii lot na Marsie przełożony. Pojawił się nieprzewidziany problem
11 kwietnia 2021, 06:54Data pierwszego w historii lotu na Marsie została przesunięta na nie wcześniej niż 14 kwietnia. NASA poinformowała, że podczas testów komputera pokładowego śmigłowca Ingenuity doszło do automatycznego awaryjnego przerwania sekwencji komend.
![](/media/lib/450/n-ingenuity-4c4097dbf522ebc24f58a8390839e7f8.jpg)
Marsjański śmigłowiec Ingenuity przetrwał pierwszą samodzielną noc na Czerwonej Planecie
6 kwietnia 2021, 15:21Pierwszy pojazd latający umieszczony przez ludzkość na powierzchni Marsa – śmigłowiec Ingenuity – bez szwanku przetrwał swoją pierwszą samodzielną noc na Czerwonej Planecie. Noc, pod koniec której temperatura spadła do -90 stopni Celsjusza, była poważnym testem dla pojazdu. Tak niskie temperatury mogły uszkodzić jego akumulator lub jeden z podzespołów
![](/media/lib/449/n-obszar-wykopu-podczas-prac-1024x576-2dd664c462e34c99902470b5ea194d1a.jpg)
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
![](/media/lib/351/n-laboratorium-c4d702fb5028b26a4fb2275450d38e4c.jpg)
Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach otrzyma 27 mln zł na stworzenie repozytorium genetycznego nowotworów i modernizację biobanku
24 marca 2021, 12:55Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Gliwicach otrzyma prawie 27 mln zł na stworzenie repozytorium genetycznego nowotworów i modernizację biobanku. Nowoczesny biobank ma spełniać najwyższe standardy pobierania, przechowywania i udostępniania materiału biologicznego pozyskiwanego od pacjentów z nowotworami złośliwymi. Oprócz tego projekt przewiduje powstanie w Gliwicach Laboratoriów Genomu Onkologicznego i Analiz Polimorfizmów.